Kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny

Pierwszy zbór stanął w roku 1742 i był wykonany prawdopodobnie z bardzo nietrwałego materiału, skoro już w latach 1780-1782 wykonano nową świątynię. Projektantem został budowniczy Isemer, a wykonawcami mistrz murarski Demus i cieśla Scholz z Jeleniej Góry. Kapitale kolumn wykonano dopiero w 1832 roku.
Jest to budowla nieorientowana, murowana, założona na rzycie prostokąta, nakryta czterospadowym dachem, łamanym dachem z sygnaturką, zwieńczona spłaszczonym hełmem z latarnią. Elewacje podzielone płaskimi pilastrami z korynckimi kapitelami. Narożniki budowli są zaokrąglone.
Wnętrze salowe pozornie trójnawowe przez kolumny emporowe podpierające sklepienie z desek. Nad częścią środkową kolebkowe na gurtach, nad emporami stropy z kasetonami z listew. Nad zakrystią chór organowy przechodzi po bokach w pierwszą kondygnację empor. Prospekt organowy umieszczono za ołtarzem. Szafa organowa została wykonana przez mistrza stolarskiego Kade z Jeleniej Góry w drugiej połowie XVIII wieku, podobnie jak ołtarz główny i ambona. Ołtarz flankują dwie figury św. Piotra i Pawła autorstwa Lachela z Krzeszowa. W misternym ażurowym rokokowym zwieńczeniu ukazano Chrystusa Zmartwychwstałego. Ambona, wsparta na słupie, posiada cylindryczny korpus zdobiony nakładanym rokokowym ornamentem roślinnym. Podejścia o linii falistej zdobione podobnie jak korpus. Bramka zdobiona rokokowym wazonem.
Pozostały wystrój jest późnobarokowy względnie klasycystyczny.

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja
Świątynia stoi na cmentarzu o zarysie nieregularnego wieloboku otoczonego kamiennym murem.
Z roku 1399 pochodzi informacja wymieniająca proboszcza tutejszej parafii. Z pierwotnej XIV wiecznej budowli pochodzi portal południowy nawy, oraz część murów obwodowych. Według Lutscha kościół w obecnej formie pochodzi z połowy XVI wieku co później bezkrytycznie powtarzali autorzy przewodników. Istotnie budowla była kilkakrotnie przebudowywana m.in. w początkach XVI wieku, a następnie w XVII i XVIII wieku. Z roku 1700 pochodzi północna kaplica oraz hełm wieży. W wieku XX dobudowano przedsionek południowy.
Jest to budowla orientowana( wejście od strony południowej), murowana, jednonawowa z węższym dwuspadowym prezbiterium i kwadratową wieżą od zachodu. Sklepienie krzyżowe na pełnym łuku bez żeber spływa na pilastry z profilowanym gzymsem. Do nawy prezbiterium otwiera się łukiem tęczy. Przestrzeń prostokątnej nawy przykrywa drewniany strop podzielony listwami na kwadratowe pola. Kaplice przykrywa sklepienie kolebkowe ze spłaszczonymi lunetami. W ścianie południowej zachowały się dwa późnogotyckie ostrołukowe portale z XIV wieku z drewnianymi drzwiami, których okucia pochodzą z czasów późnego średniowiecza.
Wyposażenie dość skromne. Barokowy ołtarz główny jest polichromowany i częściowo złocony. Dwie kolumny wspierają przerwany barokowy naczółek, równocześnie flankuje nowy, współczesny obraz. Pierwotny znajduje się w dawnym zborze ewangelickim. Przy kolumnach stoją dwie figury świętych. Obramujący ołtarz ażurowy ornament roślinny tworzy boczne skrzydło ołtarza. Ołtarz jest wotywną fundacją ówczesnego proboszcza z 1696 roku. Najcenniejszym, a zarazem najstarszym elementem wystroju jest krucyfiks umieszczony w kaplicy z naturalnej wielkości postacią Chrystusa, najprawdopodobniej wykonany w lokalnym warsztacie około roku 1500. Prospekt organowy pochodzi z końca XVIII wieku i znajduje się na drewnianej emporze z malowaną balustradą z tego samego okresu. W prezbiterium po lewej stronie umieszczone jest renesansowe epitafium z ok. 1570 roku z całopostaciowym przedstawicielem pary małżeńskiej von Nimptschów. Wśród herbów znajdują się m.in. herby Świnków i Redernów.

Wieża Rycerska

Pośrodku Siedlęcina, w dolinie niedaleko mostu na Bobrze znajduje się jeden
z najciekawszych zabytków Dolnego Śląska, mieszkalna wieża rycerska.
Podobnym budowli zachowało się na Śląsku kilka, lecz wieża siedlęcińska dotrwała do obecnych czasów jako stosunkowo najlepiej zachowana. Nie wiadomo, kto był jej fundatorem. Żadna z zachowanych kronik nie wymienia nazwiska pierwotnego właściciela. Powstała w początku XIV wieku prawdopodobnie jako rezydencja myśliwska księcia Bolka II świdnicko-jaworskiego. Między latami 1368-1369 wdowa po księciu Bolku II przekazuje majątek rycerzowi Jenschinowi (Janowi) von Redern. W XV wieku wieża przypadła rodowi Zedlitzów, a w latach 1732-1945 rodowi Schaffgotschów . W ciągu stulecia przeprowadzono liczne jej przebudowy, z których istotna miała miejsce w wieku XV, kiedy podwyższono wieże o jedno piętro, zamurowując blanki osłaniające ganek, wybijając kilaka okien oraz zakładając na każdej kondygnacji wykusze pełniące funkcję latryn. Dalsza rozbudowa nastąpiła pod koniec XVIII wieku, kiedy dobudowano do niej oficynę, zasypując przy tym częściowo fosę oraz wymieniono niektóre stropy. W roku 1840 rozebrano resztki dawnych murów obronnych. Pod koniec XIX wieku przeprowadzono pierwszą konserwację i remont wież oraz dachu. W latach 1880-1890 odkryte zostały słynne polichromie . W latach 1936-1938 przeprowadzono pierwsze większe prace konserwatorskie.
Pomimo przeróbek wieża rycerska w Siedlęcinie zachowała pierwotny wygląd. Zbudowana została z kamienia na planie prostokąta (22,2 x 14,35) jest podpiwniczona, posiada cztery kondygnacje przykryte czterospadowym dachem gontowym. Zachowała się gotycki portal wejściowy z okna z fragmentami kamiennych laskowań. Dwie dolne kondygnacje podzielone są ściankami działowymi. Górne stanowią jednoprzestrzenne wnętrze zajmujące całą powierzchnię kondygnacji. Wokół wieży zachowała się w dużych fragmentach stara fosa wodna i ślady po murze, jaki otaczał niegdyś mały dziedziniec.
Ściany sali na trzeciej kondygnacji pokrywa duży cykl malowideł o łącznej powierzchni 33m2 , pochodzących z lat 1320-1340. Stanowią one jedyne na Śląsku, stosunkowo dobrze zachowane, wysokiej klasy artystycznej, malowidła ścienne z tego okresu. Są one unikalne ze względu na swoją świecką treść- przedstawiają bowiem między innymi sceny związane z
ówczesnym życiem dworskim i rycerskim. Formalnie są zaliczane przez historyków sztuki do tak zwanego stylu linearnego, polegające na obrysowaniu postaci i przedmiotów dość grubym konturem. Wykonane zostały techniką polegającą na pokrywaniu barwnikami suchego tynku, skrapianego wodą wapienną. Można w ich tematyce wyróżnić trzy wątki: symboliczny (przedstawienia życia i śmierci), legendarny (przedstawiający dzieje Lancelota z Jeziora – jednego z rycerzy Okrągłego Stołu króla Artura) i sakralny (z przedstawieniem monumentalnej postaci św. Krzysztofa oraz apostołowie i prorocy). W niszy okna północnego znajdują się malowane tarcze herbowe rodziny von Redern i von Zedlitz z około 1369 – 1370 roku, a na ścianie obok dwie sylwetki rycerzy konnych. Autorem malowideł na ścianie południowej był najprawdopodobniej miejscowy mistrz malarski działający pod wpływem inspiracji sztuki zachodniej, być może z południowego Tyrolu, które z kolei mogły do niego dotrzeć poprzez Czechy, ponieważ podobna polichromia powstaje w roku 1338 w niezbyt odległym Jindrzichów Hradec. W sferze domysłów znajduje się ustalenie fundatora malowideł. Wielu badaczy wskazuje na księcia Bolka II lub Henryka Jaworskiego. Bezspornym jest jedno, że artysta cyklu malowideł reprezentował w pełni rozwinięty styl i wysokie umiejętności, których efekt możemy do dziś podziwia

Perła Zachodu

"Perła Zachodu" to schronisko turystyczne położone nad Jeziorem Modrym, na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru. Schronisko wznosi się na wysokości 320 metrów, na stromym, urwistym brzegu. Poniżej schroniska znajdują się skałki, które jeszcze do 1945 roku stanowiły pomnik przyrody. Urokliwe miejsce przyciąga swoim klimatem turystów i koneserów dobrego jedzenia. Przy schronisku na jeziorze znajduje się drewniana kładka, która można przejść na druga stronę jeziora. Doskonałe miejsce dla turystów pieszych i rowerowych.

Zabytki techniki

Bobrowice I
Elektrownia zbiornikowa,moc 2,422 MW. Zbiornik o pojemności całkowitej 500 tys.m3, pow.11 ha. Jest, to przykład elektrowni przyjazdowej z budynkiem siłowni i rozdzielni energetycznej usytuowanym w korycie rzeki. Turbiny zainstalowano w otwartych komorach betonowych. Budowę elektrowni rozpoczęto w 1924 roku. Od 16.01.1925 zaczęła ona na stale przekazywać energię elektryczną do sieci.

Bobrowice II
Elektrownia przepływowa moc 0,218 MW. Elektrownia powstała w 1932 roku, rozpoczynając 12 kwietnia produkcję energii elektrycznej jako elektrownia zawodowa. Jednak wiek części urządzeń sięga XIX stulecia i wiąże się z funkcjonującym tutaj młynem wodnym, tartakiem, a od początku XX wieku fabryką przetworów drzewnych. Siłownia wodna wpisana była w centralną część budynku produkcyjnego i wyposażona w dwie pionowe turbiny Francisa pochodzące z 1912 roku.
Bobrowice III
Elektrownia przepływowa, moc - 0,126 MW. Elektrownia była niegdyś jedną z dwu siłowni energetycznych znanej na Śląsku fabryki papieru. Pierwsza, wyposażona w dwie bliźniacze turbiny Francisa, znajdowała się na prawym brzegu kanału energetycznego, drugą, na lewym brzegu zbudowano w roku 1923 roku. Po zniszczeniu w czasie wojny, w latach 1953-54 odbudowano jedynie tę drugą. Dzisiaj jest to elektrownia zautomatyzowana, zdalnie sterowana z elektrowni wodnej Bobrowice I.

Elektrownia Wrzeszczyn
Powstała w latach 1926-1927. O jej kształcie decyduje jaz dwuprzęsłowy z mostem jazowym i - podobnie jak w elektrowni Bobrowice I - usytuowanie budynku w przedłużeniu skrzydła jazu. Napędy i układ sterowania (tutaj klapami systemu Stoneya) umieszczono w filarach jazu, przegradzającego rzekę. Była to pierwsza elektrownia śląska, w której zainstalowano turbiny systemu Kaplana.
Wynalazcą nowego typu turbiny był Victor Kaplan z Brna. Pierwszą zbudowała w 1919 roku brneńska firma Storek, ale dopiero w 1923 roku, po opanowaniu problemu kawitacji, firma J.M. Voith uruchomiła masową ich produkcję. Pierwszą turbinę Kaplana w Polsce zainstalowano w 1926 roku w elektrowni Gródek. Jej model okazał się trwały. W połowie XX wieku opanował wiele elektrowni, stosowano go na stopniach wodnych o małym spadzie i rzekach o nieregularnych przepływach wody.
O wartościach historyczno-technicznych elektrowni, dzisiaj już zautomatyzowanej, przesądza nie tylko kształt budowli hydrotechnicznych tworzących zbiornik, oryginalne wyposażenie siłowni energetycznej, w tym podwójne regulatory obrotów systemu J.M. Voith z serwomotorami, także architektura, kształtowana w duchu funkcjonalizmu i modernizmu.

Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła

Malowniczo położony kościółek, w znacznym oddaleniu od wsi, pomiędzy nią, a Strupicami, które współcześnie są osiedlem mieszkaniowym Jeleniej Góry – Zabobrze, wybudowany został w 1574 roku jako woto ocalałych od zarazy (czarna śmierć?). Być może z tego powodu wzniesiono budowlę znacznie oddaloną od wsi przy cmentarzu, na którym pochowano licznych zmarłych. Ciekawostką jest, że w czasie jej budowy większość mieszkańców uznawała potestantyzm. Dlatego wkrótce po wybudowaniu kościoła przez grupkę ocalałych katolików świątynię przejęli ewangelicy.
Kościół tworzy prostokątna, dwuprzęsłowa sala, do której od północy przylega prostokątna zakrystia. Prezbiterium jest sklepione kolebkowo z głębokimi lunetami, tworzącymi układ krzyżowy. Na całej długości ściany zachodniej i północnej zachowała się drewniana empora, wsparta na słupach, z których północny trzon o formie warkocza.
Bryła kościoła bardzo prosta, nakryta wspólnym, dwuspadowym dachem oraz ośmioboczną sygnaturką. Od zachodu istnieje ostrołuczny portal.
We wnętrzu zachował się barokowy ołtarz główny z drugiej ćwierci XVII wieku, ambona z lat 1654 – 1654, prospekt organowy z XVIII wieku, a także kilka obrazów z XVIII wieku.

Dom Gwarków

Jeżów Sudecki należy do najstarszych osad położonych w okolicach Jeleniej Góry. Wieś położona jest w odległości 7 km w kierunku południowo-zachodnim od Jeleniej Góry, przy drodze do Lwówka Śląskiego.
Istnienie wsi zostało źródłowo udokumentowane już w 1299 roku. W tym roku książę Bolko I wydaje nakaz, aby mieszkańcy wsi przerabiali swoje zboże w Nowym Młynie „Hausberge” pod Jelenią Górą. Z połowy XIV wieku pochodzi informacja o sprowadzeniu przez księcia Bolka II górników z Saksonii.
W roku 1506 całą wieś zakupuje rada miejska Jeleniej Góry. Mniej więcej w tym czasie zostają odkryte w okolicach wsi złoża rud srebra i złota z tego powodu wzrosło zainteresowanie osadą. Rada Miejska nie angażowała jednak w działalność wydobywczą własnych środków, lecz wydzierżawiła teren wyspecjalizowanym górnikom z Saksonii. Sprowadzeni robotnicy zostali przyjęci przez miejscową ludność niechętnie. Odnotowane są liczne zatargi i niszczenie szybów górniczych. Być może to zmusiło radę miejską Jeleniej Góry do wybudowania na terenie wsi sześciu gospód przeznaczonych dla sprowadzonych górników, zwanych wtedy gwarkami. Najprawdopodobniej jedną z takich gospód był „dom gwarków”. na co wskazuje zachowana data 1601 rok i jego usytuowanie w pobliży szybów górniczych.
Przypuszczalnie obiekt pełnił funkcję karczmy do momentu upadku górnictwa, co nastąpiło po wojnie trzydziestoletniej. Następnie karczma przejęła funkcję stodoły i budynku gospodarczego dla powstałego na posesji w XVIII wieku nowego budynku mieszkalnego. Budynek wznosi się na wysokiej kamiennej podmurówce, dwukondygnacyjny, na rzucie prostokąta, jednotraktowy, o konstrukcji słupowej, nakryty dachem gontowym dwuspadowym. Na elewacjach pól szkieletu zachowane są dekoracje sgraffitowe o formie rozetek. Zdaniem wielu historyków stanowi najstarszy zachowany budynek drewniany na Dolnym Śląsku.

Krzyż Kozacki

– Jeżów Sudecki – krzyż łaciński (kozacki), przy drodze do Płoszczyny, o wymiarach 82x58x24 cm lokalizacja N-50o 56’9,78” E-15o 44’25,55”.

Wzmianka w kronice głosi, ze w okresie wojen napoleońskich dnia 22 sierpnia 1813 roku koło wsi doszło do jakiejś potyczki, w której poległo 3 Kozaków i 5 Francuzów. Wydarzenie te upamiętniono postawieniem krzyża.

Kościół filialny pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Dziwiszowie

Kościół jest malowniczo położony, na lekkim wzniesieniu, przy starej drodze prowadzącej z Jeleniej Góry do Legnicy. Owalny teren cmentarny otoczony jest wysokim, kamiennym murem z bramą o ostrołukowym prześwicie.
Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z początku XV wieku, pod następną datą 1399 – wymienia się już proboszcza Vinzena Hoppke. Od połowy XVI wieku kościół przyjęli ewangelicy. Podczas wojny 30-letniej chronili się w nim, uciekając do wysokiej wieży. W tym czasie nastąpiła przebudowa, widoczna szczególnie w oknach prezbiterium od strony południowej i w przybudówkach. Ponownie zostaje kościołem katolickim - 19.02.1964 roku.
Pomimo wspomnianych przebudów, kościół zachował przeważające cechy stylu gotyckiego, zarówno na elewacjach, jak i we wnętrzu, szczególnie w prezbiterium.
Orientowany (wejście do kościoła od strony południowej), jednonawowy, z wieżą od zachodu, z prostokątnym oskarpowanym prezbiterium o dwukwadratowych przęsłach. Prezbiterium sklepione jest krzyżowo na żebrach spiętych dwoma zwornikami: kolisty przedstawia głowę Chrystusa, a drugi jest tarczowy z herbem. Żebra opadają w narożnikach na proste kroksztyny. Wsporniki środkowe przedstawiają figurę młodzieńca z laską oraz brodatego mężczyznę. Arkada tęczy jest ostrołukowa z impostami. W ścianie północnej i południowej prezbiterium zachowały się ostrołukowe portale. Najbogatsze profile posiada trzeci portal, usytuowany w południowej ścianie nawy. Na zewnątrz bryła wyraźnie addycyjna, co podkreślają dwuspadowe, wystopniowane dachy oraz wieża.
We wnętrzu za ołtarzem zachowały się odsłonięte we wstępnych badaniach przez konserwatorów zabytków Wojciecha Kapałczyńskiego i Kazimierza Śliwę fragmenty polichromii figuralnej datowanej na pierwszą połowę XV wieku. Hans Lutsch opisał istniejący do 1890 roku fragment średniowiecznej polichromii w zakrystii. Z wyposażenia na uwagę zasługuje barokowy ołtarz główny z pierwszej ćwierci XVII wieku i prospekt organowy z drugiej połowy XVIII wieku. Na wieży wisi dzwon z 1507 roku.

Pałac i park

Założenie pałacowo-parkowe usytuowane na południowym krańcu wsi. Wieś wzmiankowana jest po raz pierwszy w 1255, a następnie 1300 rok jako Berwisdorff. Następnie średniowieczne wzmianki są z 1314 i 1398 roku. Czas powstania dworu nie jest znany. Jak większość dworów, istniał prawdopodobnie już po połowie XVI wieku jako dwór obronny otoczony fosą. Pierwsze wiadomości o właścicielach pochodzą jednak dopiero z XVIII wieku. Do 1737 roku wieś należała do rodziny von Bakisch. W roku 1738 dobra Dolnego i Górnego Dziwiszowa nabył od Karola von Festenberg Christian Mentzel. W 1765 roku Dziwiszów Dolny należał do radcy handlowego Thommana. W 1786 roku dwór stał się własnością wdowy – pani Thommann z domu Mentzel. W 1886 roku majątek nabył doradca finansowy Bossa i w rękach tej rodziny był d 1922 roku, kiedy stał się własnością Marii von Kramsky.
Z renesansowego dworu pozostały dzisiaj sklepienia i mury parteru, o czym świadczy zachowany we wnętrzu profilowany portal, obramienia okien oraz fragmenty dekoracji sgraffitowej. generalna przebudowa w stylu klasycystycznym i powiększenie całego założenia nastąpiło w 1778 roku. Na miedziorycie z 1781 roku pałac ma zbliżony wygląd do obecnego, nie posiadał jeszcze wieży, ale zwieńczony był dwiema facjatkami o bogato rozczłonkowanych szczytach. Elewacje zostały gruntownie przebudowane na początku XIX wieku i wtedy podwyższono mury o mezanino (kondygnacja znajdująca się między kondygnacjami, półpiętro, antresola), a po środku starego skrzydła ustawiono wieżę.
W chwili obecnej jest to budowla trzykondygnacyjna, związana bezpośrednio z zabudowaniami folwarcznymi. Pośrodku starszego skrzydła na dachu zachowały się oktagonalna wieża z ażurową latarnią. W elewacji ogrodowej występuje ryzalit zwieńczony naczółkiem. Wnętrze zachowało sztukaterie oraz balustradę klatki schodowej.
Pałac zbudowany został na niewielkim wzniesieniu. W połowie XIX wieku został założony niewielki park krajobrazowy. Na osi parku znajdowała się sadzawka z wodotryskiem i klombami drzew. Na terenie parku znajduje się nieduży, mocno zaniedbany staw.

Krzyże Pojednania (pokutne)

1. Dziwiszów – krzyż maltański, przy posesji nr 54, piaskowcowy krzyż z niewyraźnym rytem prawdopodobnie miecza. Górna część krzyża posiada zagłębienie (być może do palenia wosku), o wymiarach 63x90x22 cm. Lokalizacja N-50o 56’35,50” E-15o 47’35,50”
2. – Dziwiszów – krzyż łaciński, przy posesji nr 100, piaskowcowy krzyż z rytem miecza, o wymiarach 56x75x20 cm. Lokalizacja N-50o 58’42,20” E-15o 43’21,59”.

Kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Czernicy

Wczesnogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła jest jednym z najbardziej interesujących obiektów sakralnych byłego województwa jeleniogórskiego. Na szczególną uwagę zasługuje bardzo dobrze zachowane wyposażenie wnętrza. Kościół wzniesiono w końcu XIII wieku w stylu wczesnego gotyku. Z roku 1305 pochodzi wzmianka o wieży kościelnej, która została następnie przebudowana około 1520 roku i w XVIII wieku.
Świątynia zachowała plan charakterystyczny dla wczesno średniowiecznych kościołów wiejskich położonych w pobliżu Jeleniej Góry. Budowla jest orientowana (wejście do kościoła znajduje się od strony południowej), jednonawowa, z dwuprzęsłowym prezbiterium, które przykrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe, z gurtami spływającymi przyściennie, półcylindryczne kolumienki zwieńczone kapitelami o kielichowych formach, pokrytych listowiem dębu. Elementy swoją stylistyką tkwią jeszcze we wcześniejszej epoce romańskiej. W narożnikach prezbiterium występują służki wieloboczne, nadwieszone na ostrosłupowych wspornikach. Prostokątną nawę kościoła kryje strop kasetonowy. Wśród jej wczesnogotyckich elementów wymienić należy trzy portale. Najciekawszy znajduje się w ścianie północnej. Niektóre okna kościoła wypełniają późnogotyckie maswerki.
W zakrystii zachowała się kamienny lawaterz (umywalnia w zakrystii). Przypory w prezbiterium zostały nakryte siodłowymi daszkami z płaskorzeźbionymi trójliśćmi w zwieńczeniach.
Wnętrze kryje bardzo wartościowy zespół zabytków z czasów średniowiecza, ale przede wszystkim z okresu nowożytnego. W kruchcie północnej umieszczony jest późnogotycki krucyfiks, pochodzący z grupy Ukrzyżowania, umieszczonej na tak zwanej belce tęczowej, istniejącej niegdyś pod arkadą oddzielającą prezbiterium od nawy. Główny ołtarz został ufundowany przez właściciela wsi Lestów i zbudowany w latach 1605-1615 w stylu manierystycznym. Niezwykle bogaty w formy rzeźbiarskie i snycerskie, a także wymowę ikonologiczną, przedstawia między innymi dzieje zbawienia i odkupienia. Jego autorem jest śląski snycerz M.C. Adamus. Dekoracja ołtarza zawiera cały repertuar form typowych dla tego okresu, jak ornament zawijany, okuciowy, pilastry hermowe, główki aniołów i lwów. Plastyczność całości podkreślają kolumny, sterczyny i pilastry hermowe. Z 1615 roku pochodzi również manierystyczna ambona. Do czasów obecnych zachował się kosz kazalnicy z malowanymi postaciami ewangelistów i baldachimem. Wcześniejsza chrzcielnica, rzeźbiona w piaskowcu, posiada wykute na czaszy herby znanych śląskich rodów: von Lest, von Stosch, von Reibnitz i von Hochberg. Wystrój prezbiterium uzupełniają renesansowo-barokowe stalle i empora kolatorska, wykonana w formie balkonu umieszczonego na jednej ze ścian prezbiterium, w którym zasiadała rodzina właściciela wsi i donatorów kościoła. Zdobi ją dwanaście scen ze Starego Testamentu, wśród których wyróżniają się bardzo realistyczne akty Adama i Ewy, przedstawione na tle leśnego pejzażu. W prezbiterium zachowały się również renesansowe nagrobki Baltazara Schaffgotscha i jego żony Magdaleny. Kościół otoczony jest kamiennym murem.
Stojący do niedawna przy drodze kościół ewangelicki wzniesiony został w 1744 roku na planie wydłużonego ośmiokąta z dostawioną w 1911 roku wieżą. Po kościele pozostała tylko wieża.

Pałac i park
Zespół pałacowy zbudowany w 1543 roku jako reprezentacyjno-obronne założenie 4 – skrzydłowe, otoczone fosą. Była to okazała rezydencja z własną kaplicą, której ściany posiadały, częściowo zachowaną dekoracje sali. W dolnej partii przedstawia znajduje się balustrada tralkowa nad nią imitacja tkaniny, wyżej fryz imitujący półkę z owocami, kwiatami, krabami, rakami, kogutami, a także świecznikami i dzwonami. Zawiera też postacie chłopców, psy myśliwskie i ptaki, a sklepienie pokrywa dekoracja roślinną i herby w lunetach. Również portal drzwiowy ozdobiono polichromia z Veraikonem u góry i ornamentem w tondach po bokach. Na ścianie ukrzyżowanie na tle górskiego krajobrazu. Zachowały się też sklepienia drewniane, stropy zwierciadlane. W XVII wieku, a szczególnie ok. 1900 roku dwór rozbudowano na okazały pałac. Był wielokrotnie remontowany m.in. w latach 1969-70. Wówczas też przebudowano większość budynków folwarcznych na fermę świń. Ostatni remont przechodził w latach 90 -tych XX wieku. Obecnie jest to okazały 4 skrzydłowy budynek 2-kondygnacyjny z 1-kondygnacyjnym skrzydłem markującym mur kurtynowy z wejściem głównym przed małym dziedzińcem wewnętrznym. W narożniku pn-zach stoi przysadzista kolista wieża nakryta wysokim stożkowym dachem z ażurowym hełmem. W narożu pd-wsch. Na piętrze jest kolisty balkonik w wykuszu wspartym na filarze. Okna w większości prostokątne, część pod naczółkami w opaskach. W narożniku pd-zach. 3-osiowe, płaskie ryzality pod szczytami, z oknami połączonymi płycinami, os zach. Półkolisty taras z kamiennymi schodami zewnętrznymi. Portal główny o wykroju koszowym, boczne na ogół półkoliste, kamienny z kluczami. Liczne dobrej klasy detale kamienne: zworniki, opaski, gzymsy, balustrady itp. Od ws. do pałacu przytyka barkowa, piętrowa oficyna z poł. XVIII wieku nakryta mansardowym dachem. Przy pałacu są duże zabudowania gospodarcze z XVIII – XIX w. Przebudowane po 1970 roku. Od zachodu i południa ciągnie się park założony w XIX wieku, znacznie przekształcony, ale rosną w nim nadal stare lipy drobnolistne i dęby szypułkowe. Cały zespół jest własnością prywatną.

Dzwonnica po dawnym kościele ewangelickim
Wybudowana w 1911 roku, na rzucie kwadratu, zwieńczona galerią, nad która wyrasta 8 – boczna nadbudowa, zakończona hełmem z prześwitem. Na wieży są dzwony z XVIII wieku. Ozdobnym elementem wieży jest tarcza zegarowa.

Krzyże Pojednania (pokutne)

1. – Czernica – krzyż maltański, na północ od zabudowań Czernicy Dolnej, o wymiarach 90x59x24 cm. Lokalizacja – N-50o 59’40,20” E-15o 42’07,80”
2. – Czernica – krzyż łaciński, na prawo od bramy głównej prowadzącej do kościoła, o rozmiarach 98x90. Krzyż umieszczony w murze. Lokalizacja – N-50o 58’42,22” E-15o 43’21,60” .
3. – Czernica – krzyż łaciński, po lewej stronie drogi do Strzyżowca, o wymiarach 94x64x26 cm. Lokalizacja – N-50o 58’27,20” E-15o 41’29,29”
4. – Czernica – krzyż maltański z aureolą, po lewej stronie drogi do Płoszczyny, o wymiarach 110 x106 x32 cm. Lokalizacja – N-50o 58’15,88” E-15o 43’33,10” .

Kościół pod wezwaniem św. Jadwigi w Chrośnicy

Obiekt wskazuje wyraźnie ślady dawnej inkastelacji (kościół obronny). Usytuowany jest na cmentarzu grzebalnym otoczonym obronnym murem kamiennym ze skarpami (przypory). W murze – baszta obronna. Na obszarze cmentarza i kościoła znajduje się 5 krzyży pokutnych.
Pierwsza wzmianka o świątyni pochodzi z końca XIV wieku 12.11.1399 roku – jako świadek wspomniany jest proboszcz. Główny trzon obecnej budowli – drugiej z kolei- pochodzi z okresu późniejszego z XVI wieku. W XVII wieku dobudowano przy północnej ścianie prezbiterium, zakrystie, zamurowując gotyckie okno w północnej ścianie prezbiterium.
Budowla orientowana, murowana z kamienia łamanego. Prezbiterium na rzucie zbliżonym do kwadratu, na osi lekko skrzywionej w stosunku do osi nawy wieży. Sklepienie krzyżowe bez żeber i wsporników. Na założona na rzucie czworoboku zbliżonego do kwadratu, przykryta płaskim, drewnianym stropem. W ścianie południowej zachował się portal piaskowcowy, ostrołukowy, profilowany oraz dwa okna umieszczone na różnej wysokości, dwustronnie rozglifowane. W oknie wschodnim późnogotycki, piaskowcowy maswerk. Wieża o charakterze obronnym, usytuowana na osi nawy na rzucie kwadratu zwieńczona jest spiczastym hełmem. W górnej kondygnacji wmurowany jest piaskowcowy krzyż pokutny. W parterze dolnej kondygnacji znajdują się resztki dawnej sklepionej kaplicy wieżowej połączonej z nawą dwoma portalami.
Kościół posiada wyposażenie stosunkowo skromne. Wielki ołtarz z płaskorzeźbą św., Jadwigi. Ramy bogate, regencyjne, drewniane zdobione motywami roślinnymi z początku XVIII wieku. Chrzcielnica – pierwotnie gotycka, piaskowcowa w kształcie kielicha, okryta została XVII – wieczną drewnianą obudową.
Ambona-drewniana, sześcioboczna, stojąca na słupie przy narożniku łuku tęczowego. Na czterech polach boków 4 rzeźby Ewangelistów w ludowo-rzemieślniczej manierze XVIII wiek. W portalu kapłańskim w ścianie południowej wschodni węgar uzupełniono pozbawionym jednego ramienia krzyżem pokutnym z białego piaskowca. We wschodniej ścianie prezbiterium znajduje się wnęka na sakramentaliom, prostokątne z oblamówką z piaskowca, zamknięte żelazną kratą z kutych pasów.
Położony w południowej części wsi barokowy zbór ewangelicko został rozebrany na początku lat siedemdziesiątych.

Krzyże Pojednania (pokutne) – Największe skupisko Krzyży przy kościele w Chrośnicy.

1. Chrośnica - krzyż łaciński, piaskowcowy krzyż wmurowany w wieżę kościoła św. Jadwigi na wysokości drugiego pietra, o wymiarach 85x45cm. Lokalizacja – N-50o 58’48,60” E-15o 47’14,80” .
2. Chrośnica - krzyż łaciński, piaskowcowy krzyż stanowi dolną cześć portalu bocznego wejścia do kościoła św. Jadwigi, o rozmiarach 113x48x23 cm. Lokalizacja – N-50o 58’48,60” E-15o 47’14,90” .
3. Chrośnica – krzyż maltański z widocznym rytem noża(kordu). Został wmurowany w przykościelny mur przy bramie główne. Wyryte na krzyżu narzędzie zbrodni pozwala datować go na XIV-XV wiek. Krzyż o wymiarach 95x46x23cm. Lokalizacja – N-50o 58’48,60” E-15o 47’14,90” .
4. Krzyż łaciński – piaskowcowy krzyż z widocznym rytem noża (kordu) lub miecza. Wyryty kord pozwala datować krzyż na XIV-XV wiek. Krzyż o wymiarach 86x75x24 cm. Lokalizacja – N-50o 58’48,50” E-15o 47’14,70” .
5. Chrośnica - krzyż maltański (brak lewego ramienia). Piaskowcowy krzyż pochylony w prawą stronę z widocznym zagłębieniem na szczycie. Jest to najprawdopodobniej miejsce, w którym umieszczano wosk z knotem. Znajduje się przy murze cmentarnym po lewej stronie, o wymiarach 84 x46 x20 cm. Lokalizacja – N-50o 58’48,50” E-15o 47’14,70” .

Grodzisko w Płoszczynie

Średniowieczny Zamek Przejściowy w Płoszczynie, nazywany potocznie „grodziskiem”, położony na kulminacji jednego z wzniesień Chrośnickich Kop należących do Gór Kaczawskich. Dochodzi się do niego wędrując przez malowniczo położoną wieś Płoszczyna (niem. Flachenseifen). Zachowana w pierwotnej nazwie końcówka -seifen (wiązana z wypłukiwaniem kruszców zalegających w złożach okruchowych) potwierdza, że również Płoszczyna powstała w związku z górniczą eksploatacją.
Płoszczyński zamek składa się z dwóch członów otoczonych obwodami obronnymi. Jego centralną część o wymiarach około 80 x 60 m chronią dwa wały (zewnętrzny i wewnętrzny), które rozdziela sucha fosa. Od północnego zachodu przylega do niego – mniejsze od głównej części zamku (około 40 x 60 m) – podzamcze, które bronione było wałem i fosą (widoczną głównie od strony południowej).
Zamek datowany jest na drugą połowę XIII wieku, po początek wieku XIV. Specjaliści wskazują na zlokalizowany w otoczeniu zamku – na stoku przeciwległego do niego wzgórza – ciąg szybowych wyrobisk górniczych, układających się liniowo na długości blisko 80 m (założenie mogło więc służyć także jako miejsce zabezpieczenia urobku przed przewiezieniem go do książęcej stolicy – zapewne Legnicy).
Według źródeł historia wydobycia kruszców trwała w Płoszczynie zdecydowanie dłużej niż dzieje samego zamku – w 1479 roku wymienione są w tej miejscowości kopalnie, natomiast dokumenty z 1519 roku podają nawet nazwy dwóch sztolni – Heilige Ufferstehung (Zmartwychwstanie) oraz Sant Elisabet (Święta Elżbieta).