Chemia w gospodarstwie rolnym – sprzymierzeniec nowoczesnego rolnictwa.
Współczesne gospodarstwo rolne nie może obejść się bez stosowania środków chemicznych.
Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom rolnicy mogą zwiększać plony, chronić uprawy przed szkodnikami i chorobami, a także efektywnie zarządzać glebą i nawożeniem. Chemia w rolnictwie to jednak nie tylko korzyści – wiąże się również z odpowiedzialnością i koniecznością racjonalnego jej stosowania.
Nawozy mineralne – wsparcie dla gleby
Najczęściej stosowaną grupą substancji chemicznych w rolnictwie są nawozy mineralne.
Zawierają one łatwo przyswajalne przez rośliny składniki pokarmowe, takie jak azot (N), fosfor (P) czy potas (K). Ich właściwe użycie pozwala uzupełnić niedobory składników odżywczych w glebie i zwiększyć wydajność upraw. Przykładowo, nawozy azotowe wpływają na intensywny wzrost roślin, a potasowe poprawiają odporność na suszę i choroby.
Środki ochrony roślin – tarcza przed zagrożeniami
W rolnictwie stosowane są również pestycydy, czyli środki chroniące rośliny przed szkodnikami, chwastami i chorobami. Dzielą się one na:
- herbicydy – zwalczające chwasty,
- insektycydy – przeciwko owadom,
- fungicydy – do walki z grzybami i pleśniami.
Ich stosowanie pomaga ograniczyć straty w plonach i poprawia jakość produktów rolnych.
Należy jednak pamiętać, że pestycydy muszą być używane zgodnie z zaleceniami, by nie szkodziły środowisku, ludziom ani zwierzętom.
Środki konserwujące pasze i magazynowane produkty
W gospodarstwach stosuje się również chemiczne środki do konserwacji pasz (np. kiszonek), zapobiegające rozwojowi pleśni i bakterii. Dodatkowo, w magazynach do przechowywania zbóż wykorzystuje się fumiganty, które zabezpieczają plony przed szkodnikami.
Chemia w ochronie środowiska rolniczego
Ważnym aspektem jest zrównoważone stosowanie chemii, aby zapobiec degradacji gleby, zanieczyszczeniu wód gruntowych i powstawaniu odporności u szkodników. Coraz częściej stosuje się nowoczesne rozwiązania, takie jak:
- precyzyjne nawożenie z wykorzystaniem sensorów i GPS,
- biopestycydy – naturalne preparaty chemiczne pozyskane z roślin lub mikroorganizmów,
- integrowana ochrona roślin, łącząca metody chemiczne, biologiczne i agrotechniczne.
Bezpieczeństwo i regulacje
Stosowanie chemii w rolnictwie podlega ścisłym przepisom. Rolnicy muszą posiadać odpowiednie przeszkolenie i specjalistyczne uprawnienia. Środki chemiczne muszą być przechowywane w szczelnie zamkniętych i oryginalnych opakowaniach, a miejsce ich składowania powinno być zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych, dobrze wentylowane, suche i chłodne.
Chroń siebie
Podczas pracy z substancjami chemicznymi należy zawsze używać środków ochrony indywidualnej w postaci rękawic, maseczki, okularów ochronnych i indywidualnej odzieży roboczej. Do prac nie należy przystępować na czczo. Zabrania się również jedzenia, picia i palenia papierosów podczas oprysków ze względu na zagrożenie wniknięcia do organizmu bardzo szkodliwych dla zdrowia, a nawet życia związków chemicznych.
Środki ochrony roślin w gospodarstwie rolnym to potężne narzędzie, które – używane mądrze – pozwala na zwiększenie efektywności produkcji rolnej i poprawę jakości żywności. Kluczowe jest jednak odpowiedzialne podejście, które łączy osiągnięcia nauki z troską o środowisko i zdrowie przyszłych pokoleń.
Żródło:
Czasopismo Rynek Rolniczy-Wykorzystanie chemii w gospodarstwie rolnym
Strona internetowa PSOR
Jadwiga Jadwińska
Starszy specjalista
Placówka Terenowa KRUS
w Jeleniej Górze